Từ góc độ những người đi xin việc, họ nghĩ gì về thái độ cũng như những yêu cầu khắt khe của phía nhà tuyển dụng?
Trong một nền kinh tế phát triển với những biến động khôn lường, ngày nay các doanh nghiệp ngày càng đòi hỏi cao hơn từ những đóng góp của nhân viên. Ngoài chuyên môn cho từng vị trí công việc, nhà tuyển dụng ngày càng yêu cầu nhiều kỹ năng khác mà ứng viên cần phải biết. Câu chuyện nhà tuyển dụng ưu tiên thái độ hay trình độ của ứng viên đã không còn hợp thời nữa. Thay vào đó, nhiều doanh nghiệp khi tuyển chọn nhân viên mới, đòi hỏi phải có đầy đủ tất cả yếu tố trên.
Với nhiều người, việc tham dự phỏng vấn xin việc giống như bước vào một cuộc đấu trí cân não - nơi ứng viên ra sức "thiên biến vạn hóa" để vượt qua muôn vàn câu hỏi bắt bẻ của nhà tuyển dụng. Cùng chung cảm nhận khi đi phỏng vấn xin việc, không ít người cũng rơi vào tình trạng bị đặt vào thế "cửa dưới" trước nhà tuyển dụng:
Tôi thấy ở các công ty bình thường của Việt Nam, bộ phận nhân sự có vẻ dị ứng, khó chịu khi gặp hồ sơ ứng viên có thành tích học tập tốt. Họ cho rằng học giỏi thế kia thì không trung thành, khó bảo, hay nhảy việc. Có công ty nọ tôi từng làm, các cô nhân sự mà gặp ứng viên nữ đẹp chút là cố ý loại luôn hồ sơ hoặc khi phỏng vấn moi ra đủ thứ khuyết điểm để chê nhằm hạ thấp ứng viên.
Bộ phận nhân sự của công ty cũng là tập hợp những con người với đủ "sân si", nên không phải cái gì họ rao giảng cũng là chân lý. Các bạn trẻ có tài, giỏi thì cứ tìm các tập đoàn lớn, môi trường chuyên nghiệp mà ứng tuyển, ở đó người ta tôn trọng cá nhân chứ không huấn luyện các bạn biết "vâng dạ".
Khi phỏng vấn các công ty nhỏ, tôi toàn rớt nhưng tới tập đoàn lớn nước ngoài thì lại đậu. Nhiều doanh nghiệp đòi hỏi ứng viên rất cao, nhưng khi hỏi đến lương trả bao nhiêu thì họ lại lảng tránh? Cũng chẳng nói cho vào làm vị trí gì? Nhiều công ty các bạn nhân sự áp dụng học thuyết này nọ để phỏng vấn trông rất hoành tráng nhưng khi bàn tới lương thì thấp hơn hẳn các công ty khác, chưa nói khi vào làm thì văn hóa công ty cũng quá tệ.
Kinh nghiệm đi làm thuê cho nhiều công ty cho tôi thấy câu "cứ thể hiện tài năng đi rồi sẽ được công ty đền đáp" mà phòng nhân sự hay nói với ứng viên thật ra không đáng tin. Vì sau khi vào làm, lương của bạn có tăng xứng đáng hay không là do ông chủ cộng với tác động của sếp trực tiếp. Còn phòng nhân sự nào khi phỏng vấn mà không hứa hẹn đủ điều để thuyết phục ứng viên.
>> Tìm việc cần trình độ, xin việc trọng thái độ
Nhà tuyển dụng thể hiện sự thân thiện sẽ đem lại cảm giác thoải mái cho ứng viên, điều đó sẽ giúp cho các ứng viên tự tin thể hiện bản thân, từ đó dễ dàng chia sẻ, bộc lộ bản thân dễ hơn. Chính sự thân thiện sẽ là chìa khóa để xóa đi rào cản giữa nhà tuyển dụng và người tìm việc. Bên cạnh đó, sự thân thiện với ứng viên khi phỏng vấn tạo tiền đề cho ứng viên cảm nhận môi trường làm việc tương lai, từ đó, tạo được thiện cảm của những người có tiềm năng. Đó cũng là mong muốn của nhiều người đi xin việc:
Tôi từng hỏi một anh giám đốc nhân sự ở tập đoàn của mình rằng: "Đứng ở phía người tuyển dụng, anh quan trọng thái độ hay trình độ?". Người này trả lời: "Cả thái độ và trình độ đều quan trọng, tùy vào yêu cầu cho vị trí đó mà anh cân đối trong việc xem xét hai yếu tố này. Không thể tuyển một người có thái độ tốt nhưng chuyên môn không vững để đảm trách công việc, cũng không thể tuyển một bạn chắc chuyên môn nhưng lại không có thái độ làm việc đàng hoàng. Tóm lại là sẽ lựa chọn cho phù hợp cả chuyên môn lẫn thái độ".
Tất nhiên, mỗi người đều có một mắt nhìn khác nhau và có độ khó - dễ khác nhau khi "duyệt" một ứng viên nào đó theo yêu cầu của mình. Tuy nhiên, bạn không thể nói rằng mình là người tuyển dụng nên được quyền nắm đằng chuôi được. Bạn đánh giá ứng viên qua việc phản hồi email thông báo tuyển dụng của mình nhưng bản thân bạn có yêu cầu ứng viên phản hồi không? Hay chỉ vì phong cách ăn mặc của bạn khác với ứng viên nên bạn đánh loại chỉ vì quần áo người đó mặc? Nhiều khi, tôi thấy phong cách ăn mặc không nói lên tất cả con người của ứng viên. Đôi khi, nó còn khiến bạn đánh mất một nguồn tài nguyên đáng giá vào tay đối thủ.
Mỗi người một suy nghĩ khác nhau, và không phải lúc nào nhận định cá nhân cũng là đúng. Theo tôi, cái "tôi" của các bạn nhân sự mới là vấn đề. Và quan trọng, bạn có chấp nhận bỏ ra mức lương tương xứng với những đòi hỏi về cả thái độ chuyên nghiệp và nghiệp vụ cao của ứng viên hay không?
Huấn hoan hỷ : sưu tầm
Tôi từng dự phỏng vấn vài nơi sau khi tốt nghiệp, thấy không khí các nhà tuyển dụng Việt tạo ra cực kỳ căng thẳng. Tôi nghĩ mình như đang đi cầu xin công việc từ họ vậy.
Sau này, khi ra nước ngoài du học, và phát triển sự nghiệp, phóng vấn ở các công ty quốc tế tôi thấy không khí tuyển dụng bên này khá thân thiện. Cả bên tuyển dụng và ứng viên đều giống như đang bàn bạc cho một cuộc giao dịch mà đôi bên cùng có lợi. Tôi đi chào bán năng lực, kiến thức của bản thân; còn phía công ty thấy hợp ký thì tiến hành giao dịch, thỏa thuận, nếu không thì thôi, rất sòng phẳng.
Tôi cũng không hề thấy có sự phân cấp gì ở đây cả, nhà tuyển dụng thường liên kết chặt với nhóm đang cần người, hiểu rõ vị trí đấy cần ứng viên như thế nào để sàng lọc hồ sơ, tiến hành các vòng tiếp theo. Khi phải phỏng vấn trực tiếp với những người trong nhóm đó (đủ cấp bậc), họ đưa ra câu hỏi và sẽ quan sát cách ứng viên tư duy chứ cũng không cần mình phải giải quyết được vấn đề đó. Đó cũng là cách để xem bạn có làm việc được với nhóm của họ không? Họ thường không để ý đến vẻ bề ngoài hay các vấn đề khác.